Vana Seçim Kriterleri

Endüstriyel Vanalar ve Vana Seçim Kriterleri 

Vanalar, proses hatlarında açma-kapama veya yönlendirme hareketi sağlayan önemli akışkan kontrol elemanları olup doğru seçilmeleri prosesinizin optimum maliyetli ve kesintisiz çalışması için çok önemldiir.  

Temel olarak endüstriyel vanalar 3 ana gruba ayrılır;

1. Çeyrek Turlu (Rotary) Vanalar
2. Çok Turlu (Lineer) Vanalar
3. Kendinden Etkili Valfler

Çeyrek turlu vana tipleri küresel,  kelebek , plug (konik) vanalar ile damperlerdir. Çok turdu açılan ve lineer hareket eden vanalara da glob, sürgülü, pinch, bıçaklı sürgülü, iğne vana gibi türleri örnek verebiliriz. Kendinden etkili vana tiplerine ise çekvalfler ve emniyet ventilleri gibi ürünleri örnek verebiliriz.

Endüstriyel vanaların proses hattına uygun seçilmeleri sistemin ekonomik, güvenli ve verimli çalışmasını sağlar.

Doğru seçilmeyen vanalar,

• Proseste basınç kayıpları ve kaçaklar oluşturur
• Çabuk aşınırlar, dolayısıyla ekonomik ömürleri kısa olur.
• Sistemin verimsiz çalışmasına yol açarlar, değişim ile birlikte üretim kayıpları maliyeti ortaya çıkar.

Buna göre, kullanıcıların proses hattına uygun vanayı seçebilmeleri için aşağıdaki değerlendirme kriterlerini baz almalı, bu bilgileri vana talep etme aşamasında bildirmeleri gerekmektedir,

1. Uygulama Bilgileri,

Akışkanlar proses hattında sıcaklık, basınç ve kimyasal bileşenlerine göre farklı reaksiyonlar gösterir. Vana seçiminde tüm etmenler göz önüne alınmalı, proses hattının ihtiyaçlarına uygun vana seçilmelidir. Aşağıdaki sorunların cevapları tam ve eksiksiz alınmalıdır,

• Prosesten geçen akışkan nedir?   Örnek, sıvı / gaz / katı akışkan
• Akışkan ne kadar koroziftir?   Örnek, konsantrasyon, pH
• Vana korozif veya agresif bir ortamda mı monte edilecektir?
• Proses akış gereksinimleriniz nelerdir? Seçilen vana istenen akış kapasitesini karşılayabilir mi? Örnek, Akış hızı, Debi, Akış yönü,  
• Max ve Min akışkan sıcaklıkları nedir?
• Max basınç nedir?
• Vana ne şekilde kontrol edilecektir?  Ör. Manuel, aktüatörlü, otomatik çek valf vb.
• Montaj için vananın kaplayacağı yer ve ağırlığı proses yapısına uygun mudur?
• Prosesteki standartlar nedir?   Örnek, DIN, ANSI, AWWA, UL/FM, JIS vb..
• Proseste istenen sızdırmazlık oranı nedir?  Örnek, Leak Rate-1, …Rate-4
• Vanalar parlayıcı ve patlayıcı bir ortamda mı monte edilecek?

2. Vana Bilgileri,

Kullanıcılar daha önceden deneyimledikleri ve proses hatlarında verimli çalışan bir vana türü seçebilecekleri gibi uzman vana mühendislerimizden proses hatlarına en uygun vana seçiminde destek isteyebilirler. Vana türü için aşağıdaki bilgiler eksiksiz değerlendirilmelidir,

• İstenen vana tipi nedir?  Örnek, Kelebek, küresel, sürgülü, glob, çek valf vb..
• Hatta bağlantı şekli nedir?  Örnek, Flanşlı, dişli, kaynak boyunlu (BW,SW) wafer, lug vb..
• Akışkan ile temas eden conta,gövde, disk vb yüzeylerdeki malzemeler kimyasal ve mekanik aşınmalara karşın doğru seçilmiş mi ?
• Vananın akışkana uygun değişik malzemelerde üretim ve satışı var mıdır?
• Vana ne sıklıkta açılıp-kapanacak?
• Hangi conta türü ve malzemesi maksimum performans ve sızdırmazlık sağlar?
• Özel istekler nelerdir?  Ör. Testler, işaretleme, kaplama vb..
• İstenen özel aksesuarlar nelerdir?  Ör. Uzatma milli, kilitleme kollu, pozisyon göstergeli vb..
• Boru çapı nedir? Seçilen vana türünün prosesteki tüm boru çapları için üretimi var mıdır?
• Seçilen vananın teslim süresi nedir? Acil durumlarda üretici veya  satıcı frma stoktan teslim edebilir mi?
• Vanalar ile birlikte istenen malzeme analiz ve sızdırmazlık test sertifikaları nedir ?

3. Kontrol / Otomasyon Bilgileri,

• Kontrol şekli nedir?  Örnek, manuel, pnömatik, elektrik, hidrolik aktüatörlü vb..
• Manuel kontrol edilecek ise tipi nedir ?  Örnek, kollu, dişli kutulu
• Aktüatör pnömatik ise tipi nedir ? Örnek, çift etkili veya tek etkili (yay dönüşlü), normalde açık veya kapalı
• Aktüatör emniyet/hata pozisyonu ne olmalıdır ? Örnek, normalde açık, normalde kapalı vb
• Tesisteki mevcut hava basıncı şartları veya gerilim nedir?
• Ne tür kontrol isteniyor?  Örnek,  Aç/kapa (On/Off) veya oransal kontrol
• İstenen açma-kapama süresi nedir?
• Vananın çalışma sıklığı ve min-max açma-kapama süresi nedir?
• İstenen özel akseuarlar var mı ? Örnek yavaş açma-kapama, açık-kapalı sinyali vb.

4. Bakım Bilgileri,

Vanalar proseste kritik kontrol elemanları olup sürekli çalışmalarından dolayı belli periyotlarda bakım ve yedek parça ihtiyaçları ortaya çıkar. Doğru seçilmeleri halinde bakım süresi uzar, yedek parça talepleri de daha düşük olur.

Sürekli çalışan tesislerde bakım için yedek parça ihtiyaçları değerlendirilmelidir. Bazı özel vanalarda yedek parça teslim süreleri uzun olabileceğinden, seçilen/kullanılan vanaların hızlı yedek parça temini mümkün olmaması halinde üretim kayıplarına, dolayısıyla gelir kayıplarına yol açabilecektir. İlk yatırımda çok rekabetçi fiyat teklifleri ilerleyen dönemde çok yüksek yedek parça/bakım maliyeti getirebileceği göz önüne alınmalıdır. 

• Vana için yedek parça kolay bulunabilir mi, değişimi kolay mıdır?
• Yedek parça, teknik servis vb.. konularda tedarikçi hemen servis verebilir mi?
• Montaj süresi ve maliyeti nedir?
• Seçilen vana kendi teknik servis/bakım personeliniz tarafından devreye alınabilir mi?
• Yedek parça, teknik servis ve bakım maliyetleri nedir?

Yukarıdaki sorular ışığında doğru vana seçimi yapılmalı ve prosese uyumluluğu değerlendirilmelidir. Düşük fiyatlı ürünlere dikkat edilmelidir. İlk yatırım maliyeti daha yüksek olup ileride bakım gerektirmeyerek tasarruf sağlayan ve uzun dönemde daha ekonomik hale gelen alternatif ürün/tipler değerlendirilmelidir.

Yedek parça, servis vb.. durumlardan dolayı üretim duracak ise prosesin bekleme maliyeti doğru olarak hesaplanmalı ve seçim buna göre yapılmalıdır. Bunun yanında bazı vanalarda ilk satın alma fiyatları düşük olmasına rağmen yedek parça fiyatları oldukça yüksektir.  Sık bakım gerektiren ürünlerde yedek parça fiyatları mutlaka değerlendirilmelidir.

Yukarıdaki bilgiler doğrultusunda yapılan seçimler sistemlerin uzun süreli ve verimli çalışmasını sağlar.

Prosesinize uygun, optimum ürün seçimleri veya vanalar hakkında daha detaylı bilgi veya eğitim talepleriniz için vana mühendislerimiz ile görüşebilir, maliyetlerinizi düşüebilirsiniz. Bize 0216 420 0074 numaralı telefonumuz veya posta@dorukendustri.com e-posta adresimizden ulaşabilirsiniz.

Dikkat : Web sitemizde bilgilendirme amacıyla yer alan verilerin ticari amaç için kullanılması kesinlikle yasaktır, izinsiz kopyalanması ve yayınlanması halinde yasal işlem yapılacaktır.